Zakres usług
Ortodoncja to dziedzina stomatologii, zajmującą się leczeniem wad zgryzu, bywa nazywana również ortopedią szczękową.
W ogólnym rozumieniu ortodoncja zajmuje się prostowaniem zębów. Podstawowym oczekiwaniem pacjenta leczonego ortodontycznie jest poprawa estetyki uzębienia. Należy jednak pamiętać, że każda wada zgryzu niesie za sobą upośledzenie układu żucia jako całości i głównym celem leczenia ortodontycznego jest przywrócenie równowagi w tym układzie poprzez wyeliminowanie wady zgryzu. Poprawę estetyki ortodoncja uzyskuje niejako przy okazji. W tym miejscu warto podkreślić, że o ciężkości wady zgryzu i wskazaniach do leczenia nie zawsze decyduje stopień obniżenia estetyki. Mówiąc inaczej, bywają poważne wady zgryzu, wymagające szybkiego leczenia, które nie będą manifestowały się zaburzeniami w odcinku przednim, negatywnie wpływając na estetykę uśmiechu. I odwrotnie - często niewielkie nieprawidłowości zębowe w odcinku przednim, na przykład rotacje siekaczy, są dla pacjenta dużym problemem i skłaniają go do udania się do lekarza ortodonty, przy czym ogólna kondycja warunków zgryzowych jest w niewielkim stopniu zaburzona.
Dlatego rutynowym przeglądom stomatologicznym powinna towarzyszyć analiza ortodontyczna. Każdy stomatolog pierwszego kontaktu jest w stanie wykryć nieprawidłowości zgryzowe i skierować do lekarza ortodonty w celu uzyskania dalszej pomocy.
Jest to szczególnie ważne u dzieci w okresie wymiany uzębienia i pojawiania się pierwszych zębów stałych, szczególnie jeśli nastąpiła przedwczesna utrata niektórych zębów mlecznych. Zęby mleczne bowiem determinują właściwą sekwencję wyrzynania się zębów stałych, dlatego ich przedwczesna utrata niesie za sobą zaburzenie tej sekwencji. Aby tego uniknąć bardzo ważne jest leczenie zębów mlecznych, a w przypadku utraty jednego z zębów mlecznych zastosowanie przez lekarza ortodontę tak zwanego utrzymywacza przestrzeni.
Aparaty Ortodontyczne
Podstawowym narzędziem, jakim dysponuje ortodoncja są aparaty ortodontyczne. We współczesnym leczeniu ortodontycznym stosuje się dwie grupy aparatów ortodontycznych, są to tak zwane aparaty ruchome i aparaty stałe.
Aparaty ruchome zawdzięczają swoją nazwę możliwości wyjęcia ich z jamy ustnej przez pacjenta bez pomocy lekarza ortodonty. Większość aparatów tego typu jest stosowanych u dzieci i młodzieży w okresie wzrostu. Aparaty ruchome są również wykorzystywane jako tak zwane retainery po leczeniu ortodontycznym aparatami stałymi. Więcej informacji w dziale o aparatach ruchomych.
Aparaty stałe, jak sama nazwa wskazuje, przez cały okres leczenia na stałe są przymocowane do zębów. Filarami aparatu są tak zwane pierścienie, które mocuje się na zęby trzonowe. Na pozostałe zęby nakleja się zamki, dawniej były one metalowe, dzisiaj coraz częściej spotyka się zamki estetyczne, wykonane z przezroczystego kompozytu lub białej ceramiki. W ostatnim czasie kosmetyczne aparaty stałe stają się coraz bardziej popularne.
Zamki i pierścienie aparatów stałych pozwalają na bardzo precyzyjne przyłożenie sił do każdego pojedynczego zęba, a siły te są generowane przez specjalne standaryzowane metalowe łuki - stalowe lub tytanowe. Wykorzystuje się również sprężynki, gumowe wyciągi, łuki podniebienne i wyciągi zewnątrzustne oraz inne elementy. Aparaty stałe pozwalają na bardzo precyzyjne przemieszczanie poszczególnych zębów. Stosuje się je zarówno u dzieci jak i u dorosłych, przy czym górnej granicy wieku nie ma. Więcej informacji w sekcji o aparatach stałych.